bitly.com/mapofnepal

यो नेपालको नक्सा डाउनलोड गर्न मन लागे राम्रो क्वालिटीमा (6.7 mb) यहाँ छ।
–> माथीको लिंक याद गरे पुग्छ:

नेपाल सरकारको आधिकारिक मन्त्रालयबाट साभार गरिएको
Taken from official sources of Nepal government

The post Nepal’s map 2020 नेपालको नक्सा २०२० (Download here) appeared first on WhyNepal.com.

दल बने त देश बन्छ, होईन र? दल लोकतान्त्रिक नभए के देश विधिको शासनमा चल्ला? दल भित्र संस्कार नरहे के देशलाई सुसंस्कारयुक्त बनाउलाँ सकिएला? २१ औँ शताव्दी अनुरुपको लोकतन्त्र धान्ने राजनीतिक दल नै कसरी चल्नु पर्छ, के कुरालाई महत्व दिनुपर्ला? कस्तो नेतृत्व चुन्ने ( र फिर्ता बोलाउने) प्रणाली राख्नु पर्ला?

विगतका केही महिनादेखि देशको लागि चाहिने राजनीतिक दलको संरचनामा चाहिएको २१औँ शताव्दी समयसापेक्ष सुधार, आधुनिकरण र संघीयकरण तर्फको सुधारमा हामी अत्यन्त व्यस्त रहेका छौँ। यसै अनुरुप रोल्पाको लिवांगमा भर्खरै विवेकशील नेपाली दलले राष्ट्रिय नीति सम्मेलनमा देशभित्र मात्र होईन, विश्वभरबाटै प्रत्यक्ष सहभागितामूलक लोकतन्त्रको उपयोग गरी सफलतापूर्वक निम्टाएको छ।

हामीले दलको संघीय संरचनालाई २१ सताव्दी लोकतन्त्र सापेक्ष बनाउन आधारभूत कैयौँ महत्वपूर्ण निर्णयहरु लियौँ जुन आगामी दिनमा देशभरिकै राजनीतिक र समाजिक संस्कार परिवर्तन गर्न एक कोशेढुंगा हुने विश्वास लिएका छौँ। साथै यस पद्धतिबाट आगामी कार्तिकमा दलभित्र उच्च नेतृत्वहरुलाई प्रत्यक्ष निर्वाचित गर्न जनकपुरमा राष्ट्रिय सम्मेलनका गर्ने जमर्को पनि लिएका छौँ।

 मूलत: तपाईं सामु हामीले गरिरहेका नेपालका लागि ६ नवीन लोकतान्त्रिक प्रयोगहरुबारे बताउन चाहेँ।

१) अब आधा आकास ओगेटेका महिलाहरूलाई पनि सम्मिलित गरी बनेको महिला-मैत्री दल: हामीले दलकै सबैभन्दा उच्चतम् नेतृत्व (पदाधिकारीहरु) मै कम्तीमा ५०% (आधा) महिला नेतृत्व सुनिश्चित

Continue reading सार्वभौम सदस्य, सेवक नेतृत्व →

The post सार्वभौम सदस्य, सेवक नेतृत्व appeared first on WhyNepal.com.

यसको एक संस्करण कान्तिपुर दैनिकमा वैशाख १८, २०७६ मा पनि प्रकाशित भएको छ।

मौलिक नेपालमा लोकतन्त्रको अभ्यास पनि पृथक नै हुनु अपरिहार्य छ। कसरी र किन पृथक भन्दा नेपालको विशिष्टता केलाऔँ। यहाँ फस्टाउने लोकतन्त्रले सानो भूगोलमै सयौँ भाषाभाषी र संस्कृतिका विविधतालाई एकताबद्ध गर्दै लानुपर्ने दायित्व बोकेको छ। सनातन संस्कृति र धर्महरुले भरिपुर्ण नेपाल एक गुरु भूमि पनि हो जहाँ विगतमा बुद्ध, सीता, व्यास, बाल्मिकी जस्ता गुरुहरुका बास थिए। हाम्रा दुई छिमेक अबको एक-दुई दशक भित्रै संसारकै सबैभन्दा शक्तिशाली र ठूला अर्थतन्त्र बन्दैछन् र जसले हामीलाई सदैव सहानुभूतिले हेरिरहन्छन् भन्ने सुनिश्चितता हुन्न। नेपालको उत्तरदेखि दक्षिणसम्म औसतमा जम्मा २०० किलोमिटरको दूरी रहेपनि चरम चिसो (माईनस ३० डिग्री) देखि चरम गरमी (४० डिग्री) हुने ठाउँहरु पर्छन्। देश युवामय छ जहाँ लगभग ४ मा ३ नेपालीहरु ४० वर्ष मुनिका छन्‌। झण्डै ३ मा १ नेपाली मतदाता विदेशमा छन् र देशकै एक तिहाई अर्थतन्त्र धानिरहेका छन् तैपनि देशको लागि सही नेतृत्व चुन्ने मौलिक मताधिकार उनीहरुले प्रयोग गर्नसकेकाछैनन्। उता द्रुतगतिमा लम्किईरहेको यो प्रविधि युगमा हामीले विश्वव्यापी नवीनताहरुलाई तुरुन्तै अंगाल्न सकेनौँ भने हामी अरुभन्दा निकै पछिपर्ने यथार्थ छ। अबका दशकहरुमा आउने उथलपुथलहरु चाहे त्यो ड्रोन प्रणालीद्वारा यात्रु र सामान ओसर-पसार गरेर यातायातमा होस् वा क्लाईमेट चेन्ज आदिका

Continue reading नेपाललाई कस्तो लोकतन्त्र पच्छ? (मुलुक सुहाउँदो लोकतन्त्र) →

The post नेपाललाई कस्तो लोकतन्त्र पच्छ? (मुलुक सुहाउँदो लोकतन्त्र) appeared first on WhyNepal.com.

सेतोपाटी पत्रिकामा यसको एक संस्करण छापिएको छ।

ओबामाजस्तै प्रतिभा भएका कुनै व्यक्ति नेपाली आमा र विदेशी बाबुका सन्तान भए उसलाई नेपालले यो पदमा स्वीकार गर्दैन।

ऊ नेपालको अंगीकृत नागरिक हुनेछ। अंगीकृत नागरिकलाई कुनै पनि उच्च पद (राष्ट्रपति, प्रधानमन्त्रीदेखि प्रदेश र सुरक्षा निकाय प्रमुख) मा नियुक्त गर्न संविधानले बन्देज लगाएको छ।

तर, त्यही व्यक्ति नेपाली बाबु र विदेशी आमाका सन्तान भए ऊ वंशज नागरिक हुन्छ र उसले संवैधानिक रूपमै यी सबै अवसर पाउँछ।

संविधानले दिएको ‘समानता’ को मौलिक हक (धारा १८) मा पुरुष र महिलाबीच कुनै विभेद नहुने परिकल्पना छ। संविधानकै धारा ११ को उपदफा ५ भने योसँग बाझिएको छ। धारा ११ मा नेपाली आमा र विदेशी बाबुका छोराछोरी अंगीकृत नागरिक हुने भनिएको छ।

अंगीकृत नागरिक हुन पनि नेपाली महिलाले बच्चा नेपालमै जन्माउनु पर्नेछ। विदेशमा जन्मेको नेपाली आमाको सन्तान नेपाली नागरिक हुन नपाउने संविधानको व्यवस्था विभेदपूर्ण छ। नेपाली बाबु र विदेशी आमाको सन्तान भने विदेशमै जन्मिए पनि कुनै समस्या हुँदैन।

नेपाली बाबुलाई आँखा चिम्लेरै विश्वास गर्ने, आमालाई चाहिँ नगर्ने? नेपाली आमा हाम्रै देशका नागरिक हैनन् र? नेपाली बाबुको सन्तानलाई पहिचान दिन कुनै नियम नलाग्ने भए नेपाली

Continue reading हामीलाई उत्तर-दक्षिणको बाघले भन्दा आफ्नै मनको बाघले खाइरहेको छ →

The post हामीलाई उत्तर-दक्षिणको बाघले भन्दा आफ्नै मनको बाघले खाइरहेको छ appeared first on WhyNepal.com.

“दुईटा गगनचुम्बी पाँच तारे होटेलका बीचमा एउटा फुच्चे घर टिक्छ र ?”

Read in English

एकाभोजमा एउटा महानुभावले नेपाललाई ईंकित गर्दै सोधे। एकछिन सोच्न बाध्य भएँ। अनि सुस्तरी भने, “अवस्य टिक्छ, यदि त्यो घर तिनी दुवैका गुरुको हो भने…”। अनि थपेँ, “तर यदि गोरुहरु मात्र चर्ने ठाँउ जस्तो बन्यो भने चाहिँ त्यो घर टिक्दैन है? चुरो कुरो हामी छिमेकको गुरु बन्ने कि गोरु?”। घर फर्केपछि आफ्नो टिप्पणीबारे अलि गहन सोचेपछि म निश्कर्षमा पुगेँ कि देश होस् वा घर, त्यो टिक्ने वा नटिक्ने भन्ने कुरा उसका छिमेकले उस प्रति हेर्ने बुझाई र गर्ने व्यवहारले निकै फरक पार्ने हुन्छ। र सो बुझाई र व्यवहार भने त्यहि “फुच्चे” घरले देखाउने चालचलनमै भरपर्छ। यदि छिमेकलाई त्यहि फुच्चे घरले आफैलाई राम्रो सँग सम्हाल्न नसकेको मगन्ते र विवेकहिन झोपडी जस्तो आभास दियो भने त्यो चाडैँ नै विलिन भई जान्छ। तर यदि त्यहि घर झोपडी नभई एक कुटी वा आश्राम जस्तो बन्छ जहाँ सुन्दर, शुशील सुसंस्कृत गुरु-आचारण र वातावरणले भरिभराउ हुन्छ भने त्यो युगौँ सम्म पनि अडिग रहन्छ। र त्यस कुटीलाई तीनै पाँचतारेका शक्तिशाली र संमृद्ध छिमेकका बासिन्दाहरुले  नै आदर मात्र होइन श्रद्धाले शीर नै निहुँराउछन् पनि। अझ त्यतिमात्र नभई यस कुटीलाई नै रक्षा र सत्कार

Continue reading गुरु राष्ट्र नेपाल →

The post गुरु राष्ट्र नेपाल appeared first on WhyNepal.com.