पहिलो कुरो – यी भविष्यवाणीहरू सत्य नबनून् – मेरो कामना यहि हो।

तर चुरो कुरो – “नेतृत्व भनेकै पूर्वतयारी हो“।
कोरोनाले थलो पारेको विश्वमा यी भविष्यवाणीहरुले उब्जाएको मुख्य प्रश्न नै यो हो “हामी कसरी यी आउनसक्ने अनर्थका तीता आँकलनसँग जुध्नको लागि तयारी गर्दछौँ त?” भविष्यको लागि कहिल्यै पनि राम्ररी तयारी गर्न नजानेका हामीले या त आउँदा विपतहरुका लागि पूर्व तयारी गरौँ वा युग नै अन्त्य हुनसक्ने विनाशकारी परिणाम भोगौँ। यदि नागरिकको हितको लागि कोही चिन्तित हुनुहुन्छ भने कृपया आजैदेखि रुपान्तरणकारी समाधानका पाटाहरु खोज्ऩ सुरु गरौँ ताकि यी भविष्यवाणीहरु गलत सावित होऊन् र त्यसका कारक तत्वलाई जरैदेखि उखेल्न सकियोस्। 

१. लोकतन्त्र:  नेपालमा अब हुने कुनैपनि निर्वाचनहरु न त स्वतन्त्र हुन्छ वा त निष्पक्ष नै।

भविष्यमा हुने कुनै पनि स्थानीय, प्रादेशिक र संघीय निर्वाचनहरुमा जित्ने उम्मेद्वारहरु त्यही शासक शोसक वर्गको छत्रछायाँ र चाकडीका भरमा मात्र चुनिन्छन्। अर्थात सीमित दोहनकारी र केही निश्चित व्यक्तिका प्रतिनिधिले मात्र यो देशको शासन गरिरहनेछन्‌। गैर सरकारी युनियनहरु, बाणिज्य संघहरु तथा निजामती संघ-संस्थाका नेतृत्व चयन पनि उही “शोसक शासक सम्भ्रान्त” वर्गकै निर्णय अनुरुप नै निधो हुने तय हुन्छ। निर्वाचनका ऐनहरुदेखि समयतालिका तथा निर्वाचन आयोग स्वयं यही  “शोसक शासक सम्भ्रान्त” वर्गको हितका लागि प्रतक्ष रुपमा काम गर्नेछन्। निर्वाचनहरु धान्न नसकिने, अनुपयुक्त,

Continue reading नेपालमा आँउदो संकट (कोरोना महामारीको दुई बर्ष भित्र) →

The post नेपालमा आँउदो संकट (कोरोना महामारीको दुई बर्ष भित्र) appeared first on WhyNepal.com.

यही सिंहदरबारको शक्ति दुरूपयोगले नागरिकलाई रुवाउँछ। असाध्यै भएपछि नागरिक एकबद्ध हुन्छन्। विद्रोह गर्छन्। सडक तताउँछन्। सडक तताउने थलो, माइतीघर। अर्थात्, सिंहदरबार भनेको शासन। माइतीघर, शासनलाई चुनौती।

संसारमा शासन रहेसम्म शासनलाई चुनौती दिने थलो पनि रहन्छ। हरेक देशका आफ्नै सिंहदरबार, आफ्नै माइतीघर। जस्तो, इजिप्टको कायरोमा रहेको ताहिर चोक। न्यूयोर्कको युनियन चोक। पेरिसको बेस्टिल चोक। लन्डनको ट्राफाल्गार चोक। यस्ता थलोमा नागरिक आवाज गडगडाउँछ। यसको महत्व तब तीव्र हुन्छ, जब शासकले नागरिक हक कुण्ठित गर्ने कोशिस गर्छन्। नेपालमा विभिन्न शासकहरूले हाम्रो आधारभूत हकमै बन्देज लगाएका प्रशस्त अनुभव छन्। पञ्चायत र राणा शासनमा त कति कति!

यही परिदृश्य फेरि दोहोरिने डर बढेको छ। दुईतिहाइ सरकारले विभिन्न ऐनमार्फत् नागरिकको स्वतन्त्र विचार राख्न पाउने अधिकार कस्दै लगेको छ। सामाजिक सञ्जालजस्ता खुला ‘थलो’हरू कुण्ठित गरिँदैछन्। सरकारी प्रवृत्तिबारे बोल्नै नपाउने वातावरण बन्दैछ। यसले गणतन्त्रलाई ‘मौनतन्त्र’ मा परिणत गराउने डर बढ्दैछ। मौनतन्त्र फैलिएर लुटतन्त्र हुन कुनै बेर लाग्दैन।

अहिले जुन किसिमका ‘बन्देज’ देखिएका छन्, यही ताल हो भने, तपाईं कहीँ भेला हुन, बोल्न, गाउन पाउनुहुन्न। केही जानकारी लिन र दिन पनि राज्यकै अनुमति चाहिने दिन धेरै टाढा नरहेको छाँट देखिन्छ।

यही सेरोफेरोमा शान्ति सुरक्षा विधेयक २०७५ र

Continue reading माईतीघर भर्सेस सिंहदरवार →

The post माईतीघर भर्सेस सिंहदरवार appeared first on WhyNepal.com.

On April 25, 2015 at 11:56 am, I was on top of our office, an old building when the earth shook massively. It is probably one of the most helpless feeling I ever got in my life. I couldn’t move, couldn’t run. I froze there for few seconds before getting out of the building. I was lucky but thousands were not.

As soon as that minute was over,  I remembered our disaster preparation protocol, we had built just months ago: In case of a massive earthquake, first check on your family members safety then gather in the nearest hospital and start organizing to help the staff and government.

In less than 30 minutes, I along with other members of BibekSheel Nepali party, we assembled in front of Teaching Hospital in Kathmandu, one of the biggest hospital in Nepal. It was chaos there – patients and relatives along with staff trying to handle scared patients as well as

Continue reading What is the role of citizens & institutions in holding ‘aid’ accountable? →

The post What is the role of citizens & institutions in holding ‘aid’ accountable? appeared first on WhyNepal.com.

We now live in a Nepal where our rulers openly practise Loot-tantra (Thugocracy) in the name of Lok Tantra (democracy). It is imperative we protect our newly born republic from the corruption that has even engulfed the best and brightest of Nepal. Only by realizing this reality that is creeping its evil roots onto every facet of our society, can we start to begin uprooting the roots of evil!

In essence,

1. We live in a loot-tantra (लूटतन्त्र) where the most powerful anti-corruption chiefs & Justices of the supreme court and top leaders of constitutional bodies are themselves suspected of being the most corrupt. Evidences about these officials abusing power with such impunity that even parliament refuses to investigate them and the country’s most powerful intellectuals cower with fear. What good is any ‘great’ system when run with “bad” intent? What good is any constitution, when laws are distorted by the very who swore to protect them? 
2. We live in a “baal”-tantra (बालतन्त्र) where much of the parliament are so

Continue reading We live in a Loot-tantra (Blunt truth) →

The post We live in a Loot-tantra (Blunt truth) appeared first on WhyNepal.com.

Read in English

हक (अधिकार) र जिम्मेवारी- एकै रथका दुई पांग्रा हुन्। जो कोहि विवेकशील नागरिकले पनि हरेक पल यी दुवैलाई साथ-साथै प्रयोग गरिरहन्छ। त्यसैले यी १२ हक सँगै जोडिएका जिम्मेवारीका मन्त्रहरु हामीले दैनिक रुपमा प्रयोगमा ल्याऔँ। मेरो हार्दिक शुभकामना र शुभेक्षा तपाईँलाई!

१) मन लागेको बोल्न पाउनु मेरो हक हो। के बोल्ने, कुन बेला बोल्ने वा सुन्ने – यो जान्नु मेरो जिम्मेवारी हो।

२) चिताएका सबै प्राप्त गर्न खोज्नु मेरो अधिकार हो भने प्राप्त गरेको कुरालाई संरक्षण गर्नु मेरो जिम्मेवारी हो।

३) आफुखुशी जीवन बाँच्न पाउनु मेरो हक हो भने समाजिक प्राणी बन्नु मेरो जिम्मेवारी हो।

४) मन लाग्या गर्न पाउनु मेरो हक हो भने त्यसले ल्याउने परिणामको पनि उत्तरदायित्व लिनु मेरो जिम्मेवारी हो।

५) मिहेनतको फल आफैले लिन पाउनु मेरो हक हो भने लिएका फललाई ध्यान दिई सदुपयोग गर्नु मेरो जिम्मेवारी हो।

६) जो कसैलाई नि माया गर्न पाउनु मेरो हक हो भने मलाई जोगाई राख्ने श्रोत (वातावरण,

Continue reading तपाईँका १२ अधिकार (हक) जुन जिम्मेवारी बिना अधुरै रहन्छ →

The post तपाईँका १२ अधिकार (हक) जुन जिम्मेवारी बिना अधुरै रहन्छ appeared first on WhyNepal.com.